Gelinlere ve Kayınvalidelerin dikkatine!

Gelinlere düşen görev;
Kaynana demek (kaim ana); ana makamına kaim olan demektir. Gelin ona annesi gibi davranacak, muamele edecek. Ne demiş atalarımız "Ne ekersen onu biçersin". Bu düstur ile hayatlarını ikame ettirmeleri gerekir.
Kendilerinin de birgün kayınvalide olacaklarını hiç akıllarından çıkarmamalıdırlar.
Gelin kayınvalidesini sık sık ziyaret etmeli, bayramlarda, kandillerde vs. hatırını sormalıdır. Onu arayarak gönlünü almalıdır.
En kızgın anında bile gelin kayınvalidesi ile münakaşasında terbiye ve edebini muhafaza etmelidir.
Kendi annesi veya ailesinin özel meselelerini nasıl kimseye söylemiyorsa kayınvalidesi ile yaşadıklarını ona ait sırları kimseye söylememesi gerekir. Yani sır tutmalı, sırdaş olmalı. Bu durum kayınvalidesinin daha hoşuna gider. Gelinine duyduğu güven artar.
Herhangi bir konuda asla iddialaşmaması, inatlaşmaması gerekir. "Siz haklısınız, ama benim düşüncem budur" demeli. Konuyu uzatacak sözlerden kaçınmalı. Böyle durumlarda susmak her zaman en büyük sanattır.

Kayınvalideye düşen görev ve sorumluluklar

Gelinleriniz baba evinden sizin yuvanıza gelip ailenizin bir ferdi oldu artık. Ona Allahın bir emaneti olarak bakın. Çünkü onlar sizlere Allahın bir emanetidir.
Kendi kızınızın veya bir aile ferdinin kusurlarını örter gibi gelininizin de kusurlarını örtün*.
Gelininize emir vererek konuşmayın*, daima onunla evladınız gibi hoşgörülü konuşun.
Evladınız ve gelininiz aralarında tartışıyor olabilirler, onların aralarına girmeyin.*
Ahçılığı ile ün yapmış bir kadın, oğlunu ve yeni gelinini o akşam yemeğe çağırmıştı. Yine dostları olan yaşlı kadını da…
Mutfağa girdi ve yemeği hazırlamaya başladı. Akşam oldu ve misafirleri geldiler. Bir de ne görsünler yemekleri olmamış, tatlılar un kokuyor, patatesler pişmemiş, köfteler ise yanmış. Fakat durumu fark ettirmemek için yaşlı kadın ve gelini ellerinden geleni yapmışlar.
Yemek bitmiş. Kadının oğlu ve gelini evlerine dönmüşler. Bunu fırsat bilen yaşlı kadın sormuş:
-Ben senin harika bir ahçı olduğunu adım gibi biliyorum, fakat bu akşam yemeklerin hiç olmamış. Hayırdır hasta mısın?
Kadın cevap vermiş:
Hayır oldukça iyiyim. Yemekleri kasten öyle yaptım. Bu yemekten sonra oğlum asla ikide bir annesinin yemeklerini hatırlatıp karısının kalbini kıramayacak…
Gelininizin size bakmak zorunda olmadığını bilin. Ancak ondan gördüğünüz saygı ve hürmet karşılığında ona teşekkür ve dua etmeyi unutmayın.
Gelininizi oğlunuz ile aranıza gören bir yabancı gibi görmeyin*.
Gelininizi her konuda methetmeli, ona bir anne şefkati ile davranmalısınız*.
Gelininize hayat hakkı tanımalı onu bazı konularda serbest bırakmalısınız*. Eşler arasındaki kararları saygı ile karşılamalısınız*.
Gelinine sık sık iğneleyici, rencide edici laflar sarfetmekten kaçınmalısınız*.
Gelininizin ufak tefek hatalarını görmezden gelmeli, olayları büyütmekten kaçınmalısınız.
En önemlisi gelininizin ailesi ile görüşmesinden rahatsız olmamalı, bu rahatsızlığınızı ima ile de olsa belli etmemelisiniz. Sizin kızınız size geldiği zaman nasıl memnun oluyorsanız; onlar da o kadar memnun olurlar*.
Bu tür olaylarda (varsa eğer),arada kalan genelde eş olur. Koca muhakkak yatıştırıcı olmalı, arayı bulmakta dikkatli davranmalıdır. Karısının ve annesinin birbirleri hakkındaki kötü sözleri birbirlerine aktarmamalıdır.
Ne mutlu iyi geçinen birbirine sevgide, hürmette, saygıda, hoşgörüde kusur etmeyen gelin ve kayınvalideye!

2 yorum

Gelinlere ve Kayınvalidelerin dikkatine!

Bazı ebeveynler, gençleri tecrübesiz bulduklarından, onlarla ve dolayısıyla evlilikleri ile sürekli ilgilenme isteğindedirler. Bazıları, gelinlerini/damatlarını sürekli olarak eleştirme eğilimindedirler. Bir diğer gruptakiler, daima evlatlarının kendileri ile ilgilenmesini isterler ve hatta eşlerin birbirleri ile ilgilenmelerini kabul edemezler. Yine bazı ebeveynler, evli çocuklarının her işini kontrol altına almak ve hayatlarındaki her şeye karışmak isterler. Bazı ebeveynler de kendi evliliklerindeki anlaşmazlıklar ve maddî sorunları için hiçbir şey yapmayıp bütün sıkıntılarını çocuklarına yaşatırlar. Bir grup ebeveyn ise psikolojik sorunları nedeniyle eşleri birbirlerine kışkırtıp evlilikte sorun çıkarma konusunda aktif girişimlerde bulunurlar. Bu sayılan özelliklere sahip ebeveynler sayesinde evlilikler çoğu kez çıkmaza itilmektedir. Bütün toplumlarda kayınpederlere nazaran kayınvalidelerin negatif bir imajı vardır. Gelin-kayınvalide çatışması, her kültürde rastlanan evrensel bir olgudur. Gelinleriyle uyum içinde geçinen kayınvalideler özellikle toplumsal alt kültür katmanlarında neredeyse istisna gibidir. Gelin-kayınvalide arasında yaşanan anlaşmazlıklardan doğan sorunlar eşler arasında da çatışmaya yol açmakta, aile içi duygusal ve fiziksel şiddete neden olmakta, hatta evliliklerin boşanma ile sonuçlanmasını sağlayabilmektedir. Gelin-kayınvalide anlaşmazlığının birçok psiko-sosyal nedeni vardır. Kayınvalideler, kendilerine göre hayat tecrübesi olmadığını düşündükleri gelinlerini eğitmek istemektedirler. Fakat bunu usulüne uygun olarak yapmak zor geldiği için çoğu kez ima ederek, kızarak, tersleyerek, tavır alarak hatta başkalarının yanında küçük düşürerek yaparlar. Bu tür tutumlar ise, normal olarak herkes için geçerli olduğu gibi gelinde de hoşnutsuzluğa neden olur ve gelinin savunmaya geçmesini ve cephe almasını sağlar. Gelin-kayınvalide çatışmasının bir başka nedeni kuşak çatışmasıdır. Gelinlerinin de kendileri gibi olmasını isteyen kayınvalideler, farklılığı hazmedemeyip gelinlerini oğullarına şikâyet ederek değişmelerini sağlamaya çalışırlar. Kayınvalideler, gelinlerinin kendilerinden farklı bir birey olduğunu ve farklı zamanda yetiştiklerini, farklı kültürden geldiklerini ve farklı ailede yetiştiklerini algılamak zorundadırlar. Her şeyin değiştiği gerçeğini kabul ettikleri takdirde sorunlar azalacaktır. Gelin-kayınvalide sürtüşmesinin diğer bir nedeni, paylaşılamayan koca/oğuldur. Kayınvalidenin oğlunu “el kızına” kaptırdığını düşünmesi geliniyle rekabet içine girmesine sebep olur. Burada evlâda bağımlılıktan da sözetmek mümkündür. Oysa o paylaşılamayan erkek, gelinin kocası, kayınvalidenin de oğludur. Bu ilişkinin başka bir boyutu olamaz. Mantıklı düşünüldüğünde erkek için her iki kadının da vazgeçilmez olduğu aşikârdır ve çatışmaya girmeye hiç gerek yoktur. Vaktiyle kendisi de gelin olmuş, benzer olumsuz tecrübeleri yaşamış olan kayınvalidelerin gelinlerine karşı düşüncelerinde yapıcı bir tutum geliştirmesi mümkünken maalesef bunun tersi tutum ve davranış geliştirirler. Burada da kültürel aktarımın etkisi görülmektedir. Aileye katılan gelinin artık ailenin bir üyesi olduğu kabul edilerek kayınvalide-gelin ilişkisinin bir nevi anne-kız ilişkisi gibi değerlendirilmesi gerekmektedir. Yaşanan olaylarda ve davranışlarda kötü bir niyet bulunmadığı sürece hiçbir konu sorun hâline dönüştürülmemelidir. İlişkilerde sorun çıkması hâlinde konu açıkça görüşülerek, medenî ölçülerde tartışılarak çözüm aranmalıdır. O anda halledilmeyen bir sorun bazen önlenemeyen sonuçlar doğurabileceğinden üstü örtülmemeli ve hafife alınmamalıdır. Ailede bütün üyeler “ben” değil “biz” duygusu ile hareket etmeli ve “ailenin gelişimi ve mutluluğu için ben ne yapabilirim” diye düşünmeli, bu yolda çaba sarf etmelidir. Aksi takdirde aile içi sağlıksız ilişkiler aile bireylerinin ruh sağlığını bozar ve huzursuzluğa yol açar. Bu nedenle; günlük hayatta karşılaşılan sorunlar ertelenmeyip en uygun zamanda soğukkanlı bir yaklaşımla ele alınarak çözümlenmelidir. Kızgınlık, insan olmanın gereği olan duygusal göstergelerden biridir. Fakat kişiler arası ilişkilerde öfkeyi ve kızgınlığı kontrol etmek çok önemlidir. Bu nedenle gelin-kayınvalide ilişkilerinde de kızgınlık ve öfke duygusu ile hareket etmeyip, sakin bir şekilde sağlıklı ilişki kurmak önemlidir. Endişe ve duygular karşıdaki kişiye içtenlikle ve saldırmadan iletildiği takdirde çıkabilecek olası sorunlar çözümlenebilecektir. Bu kişilerin yaşamları boyunca aynı erkeği sevdikleri için daima ilişki içinde olacakları düşünülürse, olumsuz ilişkiler geliştirerek tarafların birbirlerini yıpratmaları yerine, sağlıklı ilişkiler geliştirmeleri yerinde olacaktır. Aile içindeki konum ve statü ile ilgili olan kişisel hakların beraberinde sorumlulukları da getirdiği unutulmamalıdır. Gelin de kayınvalide de birbirlerinin haklarını gözetmeli ve birbirlerine karşı sorumlulukla hareket etmelidir. Her iki tarafın da birbirlerine karşı durumlarını etkili bir biçimde ortaya koyma konusunda bazı sorumlulukları yerine getirmesi gerekir. Aralarındaki sorunları titizlikle gözden geçirerek, kendilerini değişmeye götürecek duygusal davranışların ana hatlarını çizebilme gücünü edinmelidirler. Her insanın belli sınırları vardır ve herkes kendi tarihinin ürünüdür. Dışlamak veya dışlanmaktansa insanlarla sakin ve sevecen bir yaşam geçirmenin daha iyi olduğu bilinmektedir. Gerçekleri kabullenmek yaşantıyı son derece iyileştirmektedir. Gelin-kayınvalide ilişkisinde gücenikliklerden vazgeçip, olabildiğince gerçekçi bir birlikteliğin vereceği huzurun tadını çıkarmak en güzelidir. Bireylerin kendilerine olan öz saygılarını kaybetmemeleri ve aile içi ilişkilerini bozmamaları için kontrollü olmaları gerekir. İlişkiyi seviyeli bir biçimde yürütmek için gerek gelin gerekse kayınvalide konumundaki kişilerin kendilerini karşısındakinin yerine koyarak (empatik ilişki) iletişime girmeleri gerekmektedir. Gelin-kayınvalide ilişkisinde genellemelerden vazgeçmek gerekir. Eğer yakınmalar varsa bunu kısa, net ve açık bir biçimde ifade etmek her iki taraf için de faydalıdır. Gelin-kayınvalide arasında bir sorun yaşandığında gelin, gerek eşiyle gerekse kayınvalidesiyle iletişiminde yaşadığı gerçek duygularını dile getirmelidir. Oysa genelde yapılan, fikirlerin ortaya konulmasıdır. Örneğin “annenin çok zorba tavırlı olduğunu hissediyorum” ifadesinde duygu yoktur. Yani kadın eşine duygusunu ifade etmemiştir. Onun yerine “annen beni başkalarının yanında küçük düşürdüğü zaman çok üzülüyorum/öfkeleniyorum/kızıyorum” demek gerekir. Kayınvalidelerin gelinlerine yardımcı olmaları, onlara tecrübelerini aktarmaları, maddî-manevî destek vermeleri ve ailede yetki karmaşasına neden olmamaları gerekir. Bu sayede aile içinde yaşanacak sorunlar da önlenmiş olacaktır. Yine kayınvalideler, oğullarını ve gelinlerini yaşam şartlarına karşı motive etmelidirler. Aile içinde ebeveynler ve evlâtlar kendi yetki ve sorumluluklarını bilerek işini en iyi şekilde yapmaya çalışırsa günlük hayata dair ciddi sorunlar ortaya çıkmayacaktır. Kayınvalideler genellikle, çoluk çocuğa karışmış olan evlâtları ve gelinleri ile ilişkilerinde her şeyi kontrol etmek isteğindedirler. Oysa kendilerini artık dinlenmeyi hak etmiş kimseler olarak kabul edip kafalarını dinlemeyi ve günlerini kendilerine birtakım uğraşlar edinerek geçirme konusunda plânlamayı tercih eden ebeveynler oldukça rahat edeceklerdir. Evlâtlar tarafından unutulmaması gereken husus da; önemli kararlar öncesi büyüklere danışmak ve işlerin sonucu hakkında onları bilgilendirmektir; bu aynı zamanda köklü bir töremiz ve büyüklere saygımızın bir gereğidir. Gelin-kayınvalide ilişkisinde her iki taraf da ancak olumlu düşünme ve olumlu davranma yeteneklerini geliştirerek yaşamın tadını çıkarabilirler. Mutlu bir yuva; sevgi ve saygı temeli üzerine kurulur ve karşılıklı sorumlulukların yerine getirilmesiyle devam ettirilebilir.

10.09.2007 - vicdan

Gelinlere ve Kayınvalidelerin dikkatine!

Allah (c.c.) razi olsun cok güzel bir konuya temas etmissin..
yanliz bu konuyu bu gün kaynana olanlar okumazlar,yaniliyormuyum?...bu konuyu en cok okumasi gerekenler damat ve gelin olanlarla ve kaynana adylari diye düsünüyorum...

birde benim acizane tavsiyem mecbur olunmadikca bir arada oturulmamasi...aradaki saygi ve sevgi kurallarina dikkat edilmedigi vakit cok kisa zamanda huzursuzluk had safaya cikar...

10.09.2007 - alaattin

Konular