ALMAN EDEBİYATI

Alman edebiyatı başlangıcı İsa'nın doğumundan önceki çağlara kadar uzanır. Bu çağların başlıca ürünleri, o-yun ve düğün şarkıları, ağıtlar, eğlendirici fıkralar ve kahramanlık destanlarıdır. Bugünkü Alman dilinin yerleşmesinden önceki bu edebiyat, Alman edebiyatı için, bir hazırlık devri olmaktan ileri gidememiştir. Asıl Alman edebiyatı Büyük Kari zamanından bugüne kadar Alman diliyle meydana gelmiş edebiyattır. Alman edebiyatı başlıca şu bölümlere ayrılabilir.

I Eski yüksek Alman dili devri (550 - 1050) : Alman edebiyatının bu devresinde Hıristiyanlık düşünüş ve geleneği üstün gelmiş ve halk şairlerinin yerini papaz sınıfına mensup şairler almıştır. Bunlar, İncirden çıkardıkları dinî destanları işleyerek eski çağa ait Hıristiyanlık dışı destanları unutturmaya çalışmışlardır. Bu çağda yetişen ilk lirik Alman şairi Weissenburg papazı Otfriem'dir. X. ve XI. yüzyıllarda papazlar çoklukla eserlerini Lâtince yazmışlar. Almanların ilk romanı olan Roudlieb de yine Lâtince olarak meydana getirilmiştir.

II - (1060-1350) : Haçlı seferleri yüzünden çeşitli milletlerin birbiriyle kaynaştıkları ve tanıştıkları bu devir başlangıçlarında bir çok dinî şarkılar, Alman edebiyatının başlıca ürünleri olmuştur. Daha sonraları bu dinî şarkıların yerini toplumla .dünya ile ilgili konular almağa başlamış, XIV. yüzyıla doğru, Alman dili, edebî bir dil olarak kurulmuş ve gelişmeye başlamıştır. Bu devirde çeşitli didaktik şiirler, aşk ve kahramanlık şiirleri başlıca ürünlerdendir.

III - ilk yeni Almanya devri (1350 - 1600): Almanya'da Rönesans devrini kucaklayan bu devrede, bilim yeniden canlanmaya başlamış, Martin Luther tarafından Kitab-ı Mukaddes Almanca'ya çevrilmiş ,bu suretle edebî Alman dili kurulmuştur. Rönesans devri, Almanya'da, öbür memleketlerde olduğu gibi gelişmede bir canlılık gösterememiş, büyük sanatçılar yetişmemiş, fakat yetişen din bilginleri ne ve dinde meydana gelen Reform hareketi ile Alman toplumunun dilinde ve sosyal yapısında temelden bir değişme olmuştur.

IV - Duraklama devri (1600 -1748): Alman dilinin, çeşitli yabancı etkilerden kurtulmasını çalışılan bu devirde, önemli sanatçılar yetişmemiştir.

V - Aydınlık devri (1748 - 1832) XVIII. yüzyılın ünlü Alman şairlerinden ve dram yazarlarından Lessing, Alman şiirini ve dilini yabancı etkilerden kurtararak büyük bir sanatçı olduğunu göstermiştir. Bu devrede Alman edebiyatının etkisinden kurtularak İngiliz ve Yunan edebiyatlarının etkisi altında kalmağa başlamış, Hücum ve ileri atılışının miktarım çoğaltmak ya da paranın, Sturm und Drang diye anılan edebiyat hareketleriyle Romantizm akımı hazırlanmış, şiir dram, roman v.b. türlerde eserler vermeye başlayan ve yalnız Alman edebiyatının değil, dünya edebiyatının da en büyük şair ve yazarlarından olan Goethe, şiir ve dramlarıyla Alman edebiyatının büyük sanatçıları arasında yer alan schiller Herder, Klobstock gibi sanatçılarla, Alman edebiyatı, en parlak zamanların yaşamıştır.

IV - 1832 - 1919 devri : XIX. yüzyılın ilk yarısında Schlegel kardeşler, Friedrich, Heine, Hoffman, Kleist gibi Romantizm akımının ünlü sanatçıları yetişmiştir. XIX, yüzyılın ikinci yarısından sonra Realizm ve Natüralizm akımlarının etkileri görülmeye başlamış tiyatroda Suderman ve Hauptmann, felsefede Schaupenhauer, Nietzsche gibi sanatçı ve fikir adamları yetişmiştir.

VII Çağdaş devir : Bu devrede Alman edebiyatı, çeşitli değişmeler gösterir. Birinci Dünya Savaşı yenilgisinden Alman edebiyatı büyük bir dağınıklık göstermiş, Hitler iktidarı yıllarında büyük bir ilerleme kaydetmemiştir. Hitler iktidarı zamanında,NasyonalSosyalistPartisinin güttüğü amaç sonucu, Alman halk edebiyatı bir canlılık kazanmış ,İkinci Dünya Savaşı yenilgisinden sonra Alman edebiyatı tekrar dağınık bir manzara göstermeye başlamıştır. Bu devre içinde Almanya'nın dışına çıkmak zorunda kalan birçok sanatçılar, eserlerini Almanya'nın dışında vermişlerdir. E.M. Remarque, Ludwig Ren, Zweig, Ernst Glaser, Thomas Mann eserlerini Almanya dışında vermiş sanatçılardır.

Konular