Merhum Hamdi Yazır “Hak Dîni, Kur’ân Dili” isimli tefsirinde âhirete amelleri eksik olarak gidenlerin nasıl pişman olacağını şu ibretli misâlle anlatmaktadır:
“Bir yolcu kâfilesi karanlık bir yerden geçmişler, geçerken ayaklarına ilişen bir takım taşlardan zahmet çekmişler, birçokları sâde o zahmetten bir an evvel sıyrılıp çıkmayı düşünerek geçip gitmişler, bazıları da o karanlıkta o taşlardan biraz alıp ceplerine, torbalarına koymuşlar, sonra karanlıktan çıktıkları vakit bakmışlar ki o taşlar cevâhir imiş. O vakit her iki kısım da hasret ve nedâmetle âh çekmiş: Almış olanlar, “Âh neye daha çok almadık!” diye gam yemişler, almayanlar da: Ah neye biz hiç almadık diye çırpınıp dövünmüşler. İşte kıyâmet günü ehl-i kıyâmetin hâli bunun gibi olacaktır.
Çalışanlar “Niye daha iyi çalışmadık” diye; çalışmayanlar da “Niye biz çalışmadık” diye tehassür edeceklerdir (pişman olacaklardır)”. Onun için gençler, hayat ve memât (ölüm) için zulmetleri (karanlıkları) tenvir edecek (aydınlatacak) olan ilme çalışmalı, ilmi olanlar da güçleri yetebildiği kadar bilgilerini, âhirette işlerine yarayacak, mîzanlarında ağır basacak sâlih ameller yapmak için tatbîk ve icrâya çalışmalı.
Dünyâ zevki geçirmeye, dünyâda kalacak servetler toplamağa uğraşmamalı, kazançlarını hak ve hayr uğrunda sarf eylemelidirler. Zirâ bu dünyâ eğlenecek yer değildir; istikbâl geçidi, Sırat çok tehlikelidir. (K